Wat is stress?
Als je de betekenis van stress opzoekt in het woordenboek dan vind je volgende omschrijving:
Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties.
Wat gebeurt er precies bij stress?
Het fenomeen stress an sich heeft geen positief of negatief label. Het is een reactie op een prikkel. We ervaren allemaal dagelijks stressmomentjes en dat is niet per se negatief. Als we stress hebben omdat we te laat zijn opgestaan, dan zorgt onze stressreactie ervoor dat we ons haasten om toch nog op tijd te zijn. Dat is dus iets positiefs. Nog een voorbeeld: als een topsporter in de startblokken staat om een sprint te trekken dan is het belangrijk dat het hele lichaam zich inspant voor een explosieve prestatie. Het lichaam komt in actie: het hart klopt veel sneller, het bloed wordt door het lichaam gejaagd, spieren spannen zich aan, de longen vullen zich met lucht, de focus is optimaal gericht op de finish. Ook mentaal is een topsporter volledig gericht op de sportieve actie. Deze vorm van stress is gezond en ook nodig om goed te presteren. Na deze inspanning herstelt het lichaam zich en komt weer tot rust.
Wanneer wordt stress negatief?
Bij negatieve stress is dat een ander verhaal. Negatieve stress is een vorm van stress die als niet prettig wordt ervaren en geen positieve bijdrage levert. Het betekent dat je lichaam en geest zich voortdurend gedragen alsof een prestatie geleverd moet worden en je kan niet goed meer ontspannen. Elk mens ervaart situaties of omstandigheden die stress veroorzaken. Maar waarom ervaart de een sneller en meer stress dan de ander? Dat heeft te maken met de manier waarop we van nature omgaan met stress en hoe we in het leven staan. Zijn we optimistisch ingesteld of zien we vaak beren op de weg? Hebben we van huis uit meegekregen dat de wereld een angstige plek is of hebben we juist veel vertrouwen in onszelf en anderen? Dat speelt allemaal mee in de mate waarin je stress ervaart en hoe je omgaat met spannende situaties.
Als stress problematisch wordt hebben we het over aanhoudende stress die we gedurende een langere periode continu ervaren. Dus ook als we thuis op de bank zitten of proberen te slapen. Deze vorm van stress sluimert, op een bewust of onbewust niveau. Het negeren van deze aanhoudende stress kan lichamelijke klachten veroorzaken maar kan bijvoorbeeld ook een depressie uitlokken.
Wat kun je doen?
Twijfel je of jouw klachten te maken hebben met stress? Dan adviseer ik je altijd om je huisarts te bezoeken. Maak het bespreekbaar zodat je met een juiste conclusie de juiste manieren kunt vinden om het op te lossen.
